گفتاری بسیار دلنشیــــ ـــــن درباب وداع با ماه مبارک رمضان از حضرت آیت الله جوادی آملی:

برای گروهی آغاز سال، اول فروردین است. یک نوجوان اول فروردین تلاش می کند برای خود لباس نو تهیه کند. درختها اول سالشان فروردین است که لباسهای نو و تازه در بر می کنند. اول سال کشاورز پاییز است که درامد مزرعه را حساب می کند. تاجر و صنعتگر نیز هر کدام فرصت دیگری را به عنوان اول سال تعیین می کنند.

مرحوم سید بن طاووس می‌گوید: اهل سیر و سلوک، اول سالشان، ماه رمضان است . حساب‌ها را از ماه مبارک، تا ماه مبارک بعد بررسی می‌کنند؛ که ماه مبارک رمضان گذشته چه درجه‌ای داشته و امسال در چه درجه‌ای هستتند. چقدر مطلب فهمیده و چه مسئله‌های برای آن‌ها حل شده است. چقدر در برابر گناه قدرت تمکّن داشته و چقدر در برابر دشمن قدرت تصمیم دارد. ماه مبارک رمضان برای سالکان الی الله، ماه محاسبه است. از این رو امام سجاد (ع) فرمود: هیچ کسی در سراسر جهان به اندازه ما در این ماه استفاده نکرد.

آن ماه که در جان انسان رسوخ داشت، وقتی از جان فاصله می‌گیرد، جایش را غم پر می‌کند؛ زیرا از آن صفای ضمیر دیگر خبری نیست و آن نشاطی را که انسان در ماه مبارک رمضان برای نثار و ایثار دارد، در غیر این ماه ندارد. اگر انسان در این ضیافت حق از خدا غنا و بی‌نیازی طلب کند، چیزی او را متوجه و مشغول نمی‌کند، نه از کسی می‌ترسد و نه از بذل جان دریغ می‌کند.

وداع برای کسی است، که با ماه مبارک رمضان مأنوس بوده و این ماه دوست او باشد وگرنه آن کس که با این ماه نبوده، وداعی ندارد. انسان از دوستش و یا کسی که مدّتی با او مأنوس بوده خدا حافظی می‌کند. کسی که اصلاً نمی‌داند چه وقت ماه مبارک رمضان آمد و چه وقت سپری شد، چرا آمد و چرا سپری شد وداعی ندارد.

این که در آخر ماه مبارک رمضان عید فطر می‌گیرند، چون جایزه‌های یک ماه را به ما می‌دهند، که در حقیقت محصول ماه مبارک رمضان است. ضیافة الله، لقاء الله را به دنبال دارد. پس عظمت از آنِ ماه شوال نیست؛ بلکه عظمت از آنِ ماه مبارک رمضان است که نتیجه یک ماهه را در روز عید می‌دهند.

- کتاب حکمت عبادات، گزیده ای از صفحات 173 - 166